Yetersiz Görme Sanrısı / Imposter Syndrome

Tamam bu sefer kesin iyi olmadığımı anlayacaklar.

Ben normalde bu işi yapamam ki insanları kandırıyorum.

Bu sefer kesin foyam ortaya çıktı.

Ben kimim de böyle büyük büyük hayaller kuruyorum.

 

Bir iş görüşmesinden önce, sana bir iş verildiğinde, bir müşteri ile konuşurken ya da gündelik hayatında bu düşünceler aklından geçiyor mu? Geçiyorsa kulübe hoşgeldin. Albert Einstein’ın da bu kulübe mensup olduğunu bilmek belki seni rahatlatıp farklı bir açıdan düşünmeye sevk edebilir.

Çoğu zaman kimseyi kandırmasam da birilerini kandırıyor gibi hissediyorum. İş görüşmesine giderken ya da bir müşteri ile konuşurken konuştuğumuz işle ilgili olarak ben bunları yapamam ki düşüncesi mutlaka içimden geçiyor. Ki milyon kere de yapmış olduğum halde :// Hatta bazen blog yazısı yazarken ya da bir fikrimi dile getirirken birinin çıkıp “Ne konuştuğun ya da yazdığın hakkında en ufak fikrin yok.” diyecek diye korkuyorum. Kendini Yetersiz Görme Sanrısı bilinen adıyla Imposter Syndrome genel kanıda hep özgüven eksiliği ve yetersizlikle tanımlanıyor ya da bunlarla eşleştiriliyor. Belli bir kısım için bu da olabilir. Ben bu postu artık kendi düşündüğüm şekilde revize etmek istiyorum. Artık Imposter Syndrome un fazla mükemmel olmaya çalışmaktan kaynaklı olduğunu düşüyorum.

Ülkedeki insanların büyük çoğunluğu çevresi tarafından sürekli mükemmel eş, çalışan, vs. olmak zorunda bırakılıyor. Bu her şeye yetişmek zorundasın eğer yetişemiyorsan sen değersizsin kıymetsizsin hissini ve kodlarını o kadar çok kere bilinçaltımıza enjekte ediyorlar ki senin böyle bir mükemmel olma çaban olmasa da ya da her şeye yetişmek zorunluluğun olmadığını bilsen de bir süre sonra bu kodlar seni o kadar çok rahatsız ediyor ki ister istemez sen de kendini yetersiz hissediyorsun.

Oysaki YETERLİSİN, YETERLİYİM.

Ben bu hissi hala daha tam yenememiş olsam da yenebilmek için ilk adımım ben fark etmesem de yurtdışına çıktığımda oldu. Yaptığım tasarımları başkalarının yaptığı tasarımlarla yan yana gördüğümde… Aa şok. Hiçbir farkı yok. Gayet kaliteli, gayet şık duruyor. Ee demek ki ben Imposter değilmişim. Bunu gördükten sonra kendimi yetersiz hisse hissim biraz frene bastı. Tabi ki bitmiş değil. Ama bu bir adımdı ve bununla birlikte aşağıda sıraladıklarımı yapmaya başlayınca kendimi daha iyi hissetmeye başladım.

Peki çözümler için kullanabileceğimiz yöntemlere gelirsek:

1. Kendini olduğu gibi kabul et.

Herkes kendine has bir güzellik ve yeteneğe sahiptir. Kimse mükemmel değildir ve olmak zorunda da değildir. Hatalar yapılabilir. Yapılan hata seni dolandırıcı ya da yetersiz yapmaz. Sadece arada insan olduğunu, sürekli bir yerlere yetişmek zorunda olan bir robot olmadığını hatırlatır. İnsan olduğunu hatırla, hata yapabilirsin. Bu yüzden kendini suçlamak yerine kendine mola ver.

2. Seninle aynı hisleri paylaşan insanlarla konuş.

Seninle aynı hislere sahip insanlarla konuşmak kendini daha iyi hissettirebilir. Çünkü senin hissettiğinin normal ve başkaları tarafından yaşanıyor olduğunu gösterir. Taşıdığın bu yükü başkalarıyla paylaşmak ve aklına gelmeyecek başka bir bakış açısı kazandırabilir. Hatta inanmayabilirsin ama sektöründe başarılı ve ünlü olan insanlar bile hayatlarında mutlaka bu hissi yaşamıştır. Yaptıkları podcastler ya da yazdıkları blog postları varsa nasıl aştıklarını öğrenebilirsin.

3. Başarı günlüğü tut.

Kendini ne kadar başarısız ve kusurlu hissedersen hisset. Mutlaka yaptığın, başarılı olduğun, kendinle gurur duyduğun şeyler vardır. Genellikle başarılar kolaylıkla unutulur; ama unutmamak ve sürekli olarak onları parlatmamız gerekir. Çünkü bu başarılar işimizi devam etmemize yardımcı olur.

Evernote ya da buna benzer bir uygulamayla kendine Başarı Günlüğü tutabilirsin. Ne zaman kendine koyduğun bir hedefi gerçekleştirirsen ya da kendin için iyi bir şey yaparsan onu bu günlüğüne kaydedebilirsin. Böylelikle okuduğunda kendini iyi hissedebilirsin. Renkli kalemler ve defterim ile ben hala old-schoolum :))

4. Mutlu Mail dosyası yap.

Bu da Başarı Günlüğü gibi ama mailinde okuyanlarından ya da müşterilerinden gelen güzel notları, düşüncelerini ve yorumlarını bu klasörüne kaydedebilirsin.

5. Başkalarıyla kendini kıyaslamaktan vazgeç.

Imposter sendromu genellikle başkalarıyla kendimizi kıyaslamakla tetikleniyor. O daha iyi/başarılı/güzel/fit bir … dediğimiz anda durumlar yokuş aşağıya yuvarlanmaya başlıyor. Kendimizi geliştirmek için, daha iyisi olmak için kıyaslamak kendini bazen sağlıklıdır. Ancak başkalarına odaklanıp kendini onlarla kıyasladığında kendi yolundan sapabilirsin. Bunun yerine kendi gelişimine odaklanırsan kendini daha iyi hissedebilir ve hoşuna giden gelişmeler gösterebilirsin.

Yetersizlik hissi belli durumlarda ciddi bir psikolojik durumdur ve çoğu zaman profesyonel yardım gerektirir. Bu nedenle, ciddi bir etkisi varsa, bir terapiste veya psikologa danışmak önerilir.

Bunların dışında da kullanarak yeni alışkanlıklar edinebileceğin ya da olumlu düşünmeye sevk edebilecek birkaç uygulamadan da bahsedeyim.

Headspace: Meditasyon, uyku, stres yönetimi ve öz farkındalık konularında rehberlik sunan bir uygulama.

Fabulous: Kendine disiplin kazandırmaya yardımcı olan, günlük rutinler ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları üzerine odaklanan bir uygulama.

Happify: Olumlu düşünme, kişisel gelişim, ve mutluluk konularında rehberlik sunan bir uygulama.

Self-esteem daily affirmations: Kendine güven kazandırmaya yardımcı olan bir uygulama. Kendine güvenli olmanızı sağlayacak alıntılar ve motive edici mesajlar içerir.

Talkspace: Daha ciddi yetersizlik hissi durumlarında yardımcı olabilecek bir online terapi uygulaması.